قلعه کنگلو کجاست؟ 🌎| پایان غم انگیز قلعه کنگلو 🥹| جاهای دیدنی ⛺| عکس 📸
فهرست عناوین
قصه قلعه کنگلو همچون فیلمهایی است که قهرمان آن علیرغم برخورد با موانع بزرگ، تا انتها مقاومت میکند؛ اما در نهایت به پایانی تلخ ختم میشود. برای درک بهتر موقعیت این قلعه، به نقل قولی از احمد کسروی اشاره میکنم که درباره این بنا و جایگاه آن در دل کوههای سوادکوه بیان شده است: «در اوایل قرن سوم هجری، دامنههای فتوحات اسلامی از شرق تا چین و از غرب تا اسپانیا و مراکش گسترده شده بود و در شهرهای اسپانیا و پرتغال به جای نوای ناقوس، صدای اذان طنینانداز بود؛ اما در قلههای سوادکوه، آتشکدههای زرتشتی هنوز فعال بود و اسپهبدان زرتشتی به پرستش اهورامزدا ادامه میدادند.»
با آگاهی از اینکه قلعه کنگلو، که نه تنها در جنگهای مغول و مسلمان آسیب ندیده بلکه از هر تخریبی در امان مانده بود، اکنون در حال نابودی به دست فعالیتهای غیرمجاز و خودخواهانه شرکتهای تولیدکننده شن و ماسه است، میتوان درک کرد که چرا داستان این قلعه به شدت غمانگیز است. اگر قصد دارید پیش از رسیدن قلعه کنگلو به این پایان ناگوار از آن بازدید کنید و دیوارهایی را لمس کنید که روزگاری موبدان زرتشتی ایران باستان بر آنها دست نهادهاند، توصیه میکنم که این مقاله را تا انتها دنبال کنید.
📍 قلعه کنگلو کجاست؟
قلعه کنگلو که به نام عقاب مازندران شهرت یافته، در ارتفاعات شهرستان سوادکوه و نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد. این قلعه تاریخی با فاصله 39 کیلومتری از شهر پل سفید و در ارتفاع 1811 متری از سطح دریا، مجسمهای باشکوه در دل طبیعت است.
آدرس: شهرستان سوادکوه،جاده خطیرکوه
🚙 راهنمای دسترسی به قلعه کنگلو:
برای دسترسی به قلعه کنگلو، علاقهمندان به کوهنوردی و تاریخ میتوانند از خودروی شخصی خود بهره ببرند. مسیر سفر به این قلعه تاریخی با زیباییهای بینظیر طبیعی همراه است. ابتدا باید به جاده فیروزکوه-ساری دست یابید پس از عبور از شوراب و ورسک، از خروجی ارفع ده عبور کنید و قبل از رسیدن به دوآب، در سهراهی خطیرکوه به راست بپیچید. ادامه این جاده فرعی شما را به دوراهی چاشم-کنگلو میرساند که باید مسیر سمت چپ را انتخاب کنید.
پس از رسیدن به روستای کنگلو، مسیر پیادهروی آغاز میشود که شامل 400 متر با شیب ملایم و 100 متر با شیب تند است. تجهیزات کوهنوردی برای این بخش از مسیر توصیه میشود. برای ساکنان شمال شرق ایران، مسیر دسترسی به این قلعه به شکل برعکس است: پس از قائمشهر، جاده فیروزکوه را دنبال کنید تا به این مکان تاریخی برسید.
اگر تصمیم به استفاده از حمل و نقل عمومی دارید، میتوانید با قطار یا اتوبوس خود را به پل سفید یا ورسک برسانید و سپس با تاکسی به نزدیکترین روستا بروید. محلیها نیز میتوانند راهنماییهای لازم برای رسیدن به قلعه را ارائه دهند. برای کسانی که ترجیح میدهند بخشی از سفر را با هواپیما طی کنند، فرودگاه ساری نزدیکترین گزینه است؛ سپس میتوانید با اتوبوس یا تاکسی به سمت جنوب حرکت کنید.
📝 معرفی کلی قلعه کنگلو
باقیماندههای این قلعه شامل باروی بزرگی است که با دو دیوار به شکل مورب و با شیب رو به پایین، مطابق با شیب تپهای که بر آن ساخته شده، همراه است. نمای خارجی قلعه به گونهای طراحی شده که از روبرو شباهت زیادی به عقابی دارد که بالهای خود را گشوده است؛ از این رو به آن عقاب مازندران گفته میشود. در خصوص تاریخچه ساخت قلعه، افسانهها و فرضیات گوناگونی وجود دارد.
برخی این قلعه را محصول دوران ساسانیان دانسته و عدهای دیگر آن را به دوران اولیه پس از اسلام نسبت میدهند. عملکرد این بنا نیز همچنان موضوع بحث است، گمان میرود که کاربریهایی چون آتشکده یا دژ دفاعی داشته باشد. در ساختمان قلعه کنگلو از مصالحی مانند سنگ لاشه، ملات آهک و سنگریزه استفاده شده و این قلعه در اصل سه طبقه بوده است. با گذشت زمان، طبقات بالایی تخریب شده و امروزه تنها بخشهایی از طبقه اول باقی مانده است که هنوز هم شکوه و عظمت گذشتهاش را به نمایش میگذارد.
✏️ ریشه نام قلعه کنگلو
در زبان محلی مازندرانی، قلعه کنگلو با نام «کنگلی» نیز شناخته میشود این واژه به زنبور اشاره دارد، و زنبور در زبان مازندرانی به عنوان «کنگلی» شناخته میشود. این تشابه در واژهها ممکن است به دلیل الهامگیری از کندوی زنبور عسل باشد که همواره یادآور دژ و قلعه است. همچنین، در زبان محلی مازندرانی، واژه «لی یا لو» به معنی غار یا شکاف است، مانند غارهای پلنگ لی، دیولی، و زِلی که در منطقه البرز دیده میشوند. این ارتباطات زبانی و تاریخی ممکن است توجیهی برای نامگذاری قلعه کنگلو باشند.
🏯 معماری و ساختار قلعه کنگلو
در گذشته، دژ کنگلو به شکل سه طبقه بوده است، اما بسیاری از بخشهای معماری طبقه سوم از بین رفتهاند. به همین دلیل، کاوشها بر روی فضاهای طبقه دوم با استفاده از روشهای ارگانیک آغاز شد. در این طبقه، سه فضا کشف شدهاند، یکی به شکل مستطیل و دو دیگر به شکل نیم دایره در دو طرف آن. سپس، حفاری آنها تا روی کفی از جنس ملات گچ که در نتیجه پر نمودن طبقه اول احداث شده، ادامه یافت.
عناصر معماری مکشوف شامل دیوارهای جداکننده، طاق و قوس پنجره، طاقچه و ورودیها میباشند که با چسباندن شمارههای لوکس و شناسههای عمق و لایهٔ مستندسازی و سپس اطلاعات و شناسنامه هر یک از عناصر پس از برداشتهای فنی، مرقوم شدهاند.
در قسمت میانی و طرفین بارو، برجهای دیدهبانی را تعبیه کرده بودند. فضای داخلی دژ با توجه به آثار باقیمانده دایره شکل و در دو طبقه ساخته شده بود. پلان و شکل این بنا در میان دژهای ایران منحصر بفرد میباشد. برجهای کناری برای استحکام بیشتر توپر ساخته شدهاند تا بر استواری و استحکام باروها بیفزایند این دو برج به یک برج مدور بزرگ منتهی میشدند که ارگ اصلی قلعه بوده و ورودی کوچکی در پائین قرار داشت.
بیشتر قسمتهای آن در طی زمان از میان رفته و در حال حاضر نمای بیرونی آن شامل دو باروی عظیم به شکل دو بازوی گشاده میباشد. نوع معماری آن طوری است که مانع ورود غریبهها و مهاجمان به داخل میشد و تنها مسیر ورودی به این کوه کله قندی پر شیب را مسدود میکرد.
🏖️ جاهای دیدنی اطراف قلعه کنگلو
- روستای کنگلو (مشاهده روی نقشه)
- روستای ارفع ده (مشاهده روی نقشه)
- کلیسای سرخآباد (مشاهده روی نقشه)
- قلعه اسپهبد خورشید (مشاهده روی نقشه)
جدول مشخصات جاهای دیدنی نزدیک به قلعه کنگلو
جاذبه تفریحی | آدرس | توضیحات |
---|---|---|
قلعه اسپهبد خورشید | استان مازندران، شهرستان سوادکوه، ناحیه دوآب، ۱.۵ کیلومتری جاده سوادکوه به تهران | این قلعه به عنوان یک غار و دژ طبیعی شناخته میشود که محل پناه اسپهبد خورشید، یکی از پادشاهان سلسلههای محلی مازندران بوده است. غار دارای ورودیی طاقشکل است که در دل کوه حفر شده و از این مکان میتوان به چشماندازهای دلانگیز اطراف لذت برد. |
روستای ارفع ده | استان مازندران، شهرستان سوادکوه، روستای ارفع ده | این روستا در کنار کوهی سرسبز و زیبا واقع شده است که مکانی ایدهآل برای طبیعتگردی و کوهنوردی است. با پوشش گیاهی فراوان و جنگلی که آن را احاطه کرده، بازدیدکنندگان از زیباییهای طبیعت لذت خواهند برد. |
روستای کنگلو | استان مازندران، شهرستان سوادکوه، بخش مرکزی | با نام مشابه به قلعه کنگلو، این روستا نزدیکترین مکان به قلعه است که امکان استراحت و لذت بردن از طبیعت زیبای اطراف را فراهم میکند. با دسترسی سختتر، این روستا به بازدیدکنندگان احساس صلح و آرامش میدهد. |
کلیسای سرخآباد | استان مازندران، شهرستان سوادکوه، روستای سرخآباد | با وسعت کمی که دارد، این کلیسا به عنوان کوچکترین کلیسای جهان شناخته میشود. مکانی منحصر به فرد که با طراحی ساده اما زیبا، تاریخچهای مهم در منطقه دارد |
⏰ بهترین زمان بازدید از قلعه کنگلو
قلعه کنگلو، با تاریخ غنی و منظرههای خیرهکنندهای که دارد، در فصلهای گرم سال، از میانه بهار تا پایان تابستان، بهترین زمان برای بازدید را ارائه میدهد. در این ماهها، شرایط آب و هوایی ایدهآلتر و دسترسی به قلعه از طریق جادههای صعبالعبور خطیرکوه و مسیرهای کوهنوردی نسبتاً راحتتر است. با این حال، اگر شما یک کوهنورد ماجراجو و حرفهای با تجهیزات کامل هستید، بازدید از قلعه در فصول برفی و بارانی نیز میتواند تجربهای فراموشنشدنی را برایتان رقم بزند. این زمان از سال به شما فرصت میدهد تا جلوههای متفاوتی از قلعه و طبیعت اطراف آن را تجربه کنید.
🔔 قبل از آغاز سفر به قلعه کنگلو، نکات زیر را در نظر بگیرید
- برای بازدید از ارتفاعات بالاتر و جنگلهای اطراف، از راهنمای محلی کمک بگیرید.
- هوای این منطقه ممکن است متغیر باشد، بنابراین لباسهای گرم را به عنوان ملزومات سفر در نظر بگیرید.
- روستای کنگلو سوپرمارکت و امکانات مشابه ندارد بنابراین بهتر است خوراکی و آب کافی را همراه خود داشته باشید.
- مسیر دسترسی به قلعه کنگلو نیازمند کمی کوهنوردی است تجهیزاتی مانند کوله و کفش مناسب را همراه داشته باشید.
- مسیر دسترسی به روستای کنگلو از دوراهی چاشم-کنگلو شنی است حتماً از سلامت خودرو و وضعیت لاستیکهای آن مطمئن شوید.
- منطقه قلعه کنگلو و روستاهای اطراف در منطقه کوهستانی و آفتابگردان است حتماً از کرم ضدآفتاب، کلاه و عینک محافظتی استفاده کنید.
- زمانی که به قلعه کنگلو میرسید، لطفاً روی دیوارهای این قلعه چندهزارساله یادگاری ننویسید و از حفظ تاریخی این مکان احترام بگذارید.
📚 سخن نهایی
با اتمام مقاله، به دیدن واحدی از تاریخ ایران با قدمتی بیش از چند هزار سال، یعنی قلعه کنگلو پرداختیم و به شما نکاتی را برای یک سفر پرماجرا و لذتبخش به این منطقه ارائه دادیم. همچنین، جاهای دیگری را که در یک سفر دو روزه قابل بازدید هستند، معرفی کردیم. امیدواریم که این مقاله به شما کمک کرده باشد تا یک سفر بینظیر و خاطرهانگیز را تجربه کنید و از زیباییهای منحصربهفرد این منطقه بهرهمند شوید