تپه گردکوه جمنان؛ میراث متروکه عصر آهن | آدرس دقیق + گالری تصاویر
فهرست عناوین
تپه گردکوه در منطقه جمنان در جنوب شرقی شهر قائمشهر است، با تاریخ آثار عصر آهن، به‌عنوان یک میراث تاریخی مهم واقع شده است. اما متأسفانه بی‌توجهی به این اثر باعث شده تا این آثار تاریخی به فراموشی سپرده شوند و وضعیت متروکی برای آنها به وجود آید. قائمشهر با جمعیت بیش از 320 هزار نفر و موقعیت استراتژیک، در گذشته مقصد کاروان‌های تجاری و زائران از استان‌های مجاور بود. امروزه، آثاری از این تاریخ در شکل تپه‌های باستانی در داخل شهر و مناطق اطراف باقی مانده است. در اخبار مازندران بسیار به گوش می رسد که تپه گردکوه در حال متروکه شدن می باشد؛ ما در این مقاله به صورت کامل این جاذبه گردشگری مازندران را مورد بررسی قرار داده ایم.
نام های شناخته قائم شهر در گذشته:
- جمنو
- چمنو
- جمنان
- علی‌آباد
- شاهی
- قائمشهر
تپه گردکوه کجاست؟
تپه گردکوه مازندران در منطقه جمنان در جنوب شرقی شهر قائمشهر واقع شده است. قدمت این تپه به بیش از 2500 سال گذشته باز می گردد و در آن آثاری از عصر آهن 1، 2 و 3 پیدا شده است.
- فاصله تپه گردکوه تا محله جمنان : 1 کیلومتر
- قدمت تپه گردکوه : بیش از 2500 سال
کاربرد نظامی تپه گردکوه جمنان
با ارتفاع 26 متر و مساحت 65 هکتار، تپه گردکوه قابلیت تبدیل به یک سایت موزه را دارد. در این تپه، از سکوهایی که از ترانشه‌ها بدست آمده‌اند، آثاری از عصر آهن و رگه‌هایی از تیغه‌های سنگی کشف شده است، اما دوره زمانی آنها هنوز مشخص نیست. در اوایل دوره اسلامی، این تپه مورد استفاده نظامی قرار گرفته و یکی از پادگان‌های نظامی در این منطقه قرار داشته است. ابن اسفندیار یکی از این پادگان‌ها را انتخاب کرده و برای حفاظت از این منطقه، 300 سرباز در این تپه مستقر شدند.
توضیح اجمالی تپه گردکوه:
- ارتفاع: 26 متر
- مساحت: 65 هکتار
تپه گردکوه جمنان؛ چغازنبیلی (تپه)
در مقایسه با سازه‌های چغازنبیل خوزستان، کاشان، و تورنگ تپه گرگان، تپه گردکوه به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری مازندران جاذبه های گردشگری مازندرانارتفاع بیشتری دارد. خندقی که این تپه را احاطه می‌کند، احتمالاً در دوران نظامی استفاده می‌شد و آب رودخانه سیاهرود به آن هدایت می‌شد. سازه های خشتی تپه تا کف دشت امتداد دارد و بقایای ظروف پارتی و اشکانی در آن کشف شده است. در دوره اسلامی، این تپه پادگانی نظامی بوده و برای قشلاق و ییلاق دامداران استفاده می‌شده است. همچنین، در این تپه اسکلتی با طول 140 سانتی متر کشف شده و اطلاعاتی درباره تاریخ و معنای آن به دست آمده است. تپه گردکوه در دشت مازندران قرار دارد و مالکیت آن به شهرداری قائمشهر تعلق دارد. تاریخچه این تپه به دوران تاریخی-اسلامی بازمی‌گردد و سفال های خاکستری و قرمز-آبی از دوران اسلامی در آن کشف شده است.
آثار کشف شده تپه گردکوه: سفال های خاکستری و قرمز-آبی
جاذبه های دیدنی اطراف تپه گردکوه
- آبشار پلنگ دره (آدرس دقیق روی نقشه)
- آببندان ساروکلا (آدرس دقیق روی نقشه)
- پل بالا تجن (آدرس دقیق روی نقشه)
- سد زمزم (آدرس دقیق روی نقشه)
- جنگل کوتنا (آدرس دقیق روی نقشه)
- منطقه حفاظت شده خیبوس
تپه گردکوه در حال متروکه شدن
تپه گردکوه امروزه به عنوان بخشی از فضای شهری محسوب می‌شود و به دلیل موقعیت مکانی و منابع آبی نزدیک، همواره توجه استقراری‌ها را به خود جلب کرده است. با اتصال به کوچه و فضای شهری، حریم این تپه کاهش یافته و ساخت و سازهای اطراف آن از آن سود برده‌اند. دخل و تصرفات در این تپه قابل مشاهده است و احداث راه و ساختمان‌های مسکونی نیز در حریم این بنا تاریخی صورت گرفته است. یکی از مهم ترین اخبار مازندران در راستای خرابی و متروکه شدن این جاذبه به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری مازندران است، از آنجا که این تپه ترک خورده و متروک شده است، درختان و گیاهان خودرو در آن رشد کرده و اگر رشد آنها کنترل نشود، ممکن است به آسیب و تخریب بیشتری منجر شوند. با توجه به مالکیت دولتی این تپه و موقعیت آن در فضای شهری، نیاز به حصارکشی جهت جلوگیری از نفوذ به حریم آن وجود دارد.
گالری تصاویر تپه گردکوه جمنان
